Een rendement van 184,03% in een maand ondenkbaar? Cryptocurrency Ethereum steeg in een maand tijd van $92,87 naar $264,03[1]. Een (goed) rendement op een meer traditionele investering ligt rond de 6%. Per jaar.
De lijst met cryptocurrencies blijft groeien en groeien. Een groot deel van de bevolking heeft al wel gehoord van de gevestigde orde, Bitcoin, Ethereum, Ripple, Dash, etc. Iedereen kan in theorie een digitale munt creëren indien die persoon de basis van coderen kent. Zo goed als elke nieuwe digitale munt is gebaseerd op de open source code van Bitcoin of Litecoin, welke gratis beschikbaar zijn op GitHub. Het probleem zit hem niet het creëren van de munt, maar o.a. meer in het verkrijgen van support van een community welke je munt gaat gebruiken. Zonder gebruikers vertegenwoordigt de munt immers geen waarde. Wat gebeurt er echter in cryptocurrency land? Gaan we als consument de technologie op korte termijn gebruiken? Wat zien we ervan terug in het dagelijks leven? In dit artikel worden deze vragen met behulp van een aantal raakvlakken inzichtelijk gemaakt. Er wordt begonnen met een beeld van de valutamarkt voor cryptocurrencies, welke inzicht geeft in de globale interesse en acceptatie van digitale munteenheden.
Explosieve & volatiele markt voor cryptocurrencies
De prijs van een Bitcoin tikt bijna de $3000 aan en smart contract munt Ethereum ging in een maand tijd van cq. $92,87 naar $264,03. Beginnende speculanten storten zich massaal op cryptocurrency exchanges als Coinbase, omdat die simpelweg het meest gebruiksvriendelijk is. Coinbase had vervolgens, wat volledig logisch is, capaciteitsproblemen. De explosieve stijging zorgde ervoor dat een flink aantal investeerders winst uit lieten keren, wat voor een sterke prijsdaling zorgde. Een groot aantal speculanten raakt in paniek en probeert cryptocurrencies te verkopen, wat dankzij de capaciteitsproblemen niet goed werkt via Coinbase; transacties werden vertraagd. Gevolg: nog een sterkere daling van de prijs dankzij paniek onder speculanten. Ethereum gaat van $200 naar $150 en Bitcoin zakt naar $2100[1]. Binnen een aantal dagen overstijgen de prijzen de daling en prijzen gaan weer richting historische waarden. Investeerders behalen ongekende rendementen. Er blijft echter een behoorlijk gevoel van onzekerheid bestaan. Mensen klikken op een paar knoppen en vervolgens verdienen of verliezen ze geld, maar enkelen begrijpen wat er achter de schermen gebeurd. Er zijn nog genoeg barrières die overbrugt moeten worden voordat de technologie door de massa geaccepteerd en gebruikt wordt[2].
Blockchain & adoptie door banken
Iedereen heeft ondertussen ook al van de term “Blockchain” gehoord, en slingert er maar al te graag mee rond (Zie voor meer informatie het artikel Blockchain: toekomst of hype?). Een handjevol mensen begrijpt de potentie, wat vaak verkeerd gereproduceerd wordt door enthousiastelingen. Een nog kleiner gedeelte begrijpt de achterliggende theorie, en nog een kleiner gedeelte begrijpt de technologie.
De technologie wordt echter al geïmplementeerd en het moment dat de massa er gebruik van gaat maken is minder ver weg dan velen verwachten. Ripple implementeert bijvoorbeeld bij verscheidene internationale banken al een systeem welke het internationale betalingsverkeer met behulp van voorgeprogrammeerde veiligheidsprotocollen (ILP) versnelt van een aantal dagen naar enkele seconden[3]. Menig mens kan zich voorstellen dat intra-nationale betalingen die nu niet voltooid worden omdat het weekend is, wat al jaren achterhaald is naar mijn mening, ook niet meer aan de orde zijn wanneer de technologie de overhand neemt binnen Nederland. Nu is het maar net de vraag of organisatorische problemen er niet voor zorgen dat de potentie van deze technologie niet volledig benut wordt. Een bank is nu eenmaal vaak een logge organisatie[4].
Start-ups
Het aantal blockchain gerelateerde startups groeit net zo explosief als de valutamarkt. De ene startup bouwt een Blockchain om pensioenen verkregen bij verscheidene werkgevers te automatiseren. Met een andere gedecentraliseerde applicatie(DAPP) kan in de toekomst wellicht zelfs gestemd worden. Indien we over gaan van het huidige systeem van eens in de aantal jaren stemmen naar wekelijks stemmen op een bepaald scenario (met behulp van smart contracts). Er wordt dan ook grof geïnvesteerd in blockchain gerelateerde startups. Maar met wereldwijd 1200+ startups in één jaar moeten we eerlijk zijn. Een groot gedeelte van deze startups is met soortgelijke toepassingen bezig. Daar komen dan waarschijnlijk een aantal winnaars uit, maar nog een groter aantal verliezers. De meeste start ups zijn niet gefocust op schaalbaarheid van de organisatie, enkelen worden overgekocht. Het idealistische idee van gedecentraliseerde eerlijke netwerken zonder een instantie die alles in de gaten houd is wellicht te optimistisch. De technologie oogt zeer veilig. Het gaat echter goed totdat het een keer goed fout gaat, de storende factor is simpelweg nog niet bedacht. Al deze factoren gecombineerd vormen het beeld dat de bubbel een keer gaat klappen. Wie gaan er met de hoofdprijs naar huis?
Toekomstperspectief
De markt blijft groeien. Blockchain blijft echter een gehypte term. Gartner’s (2016) hype cycle laat zien dat Blockchain in Augustus 2016 al in zijn top zat qua hype. Gartner geeft aan dat binnen 4 tot 9 jaar de volledige potentie van blockchain benut zal worden[5].
Wat gaat er gebeuren als transacties (alle transacties die waarde hebben, niet alleen financieel) geen tussenpersoon zoals een bank meer nodig hebben? Gaat een bank dit proces nog wel faciliteren maar dan een stuk efficiënter, of komt er een nieuwe organisatie die dit overneemt? Wat gaan de miljoenen werknemers doen die hierdoor geen baan meer hebben? Moeten we als samenleving een basisinkomen gaan ondersteunen? Hoe gaan de mensen die zonder baan komen te zitten voldoening uit hun leven halen?
Dit zijn vragen waar de overheid en samenleving naar mijn mening nog veel te weinig mee bezig is. De overheid is, net zoals een bank, te traag in het creëren van regulering om de huidige ontwikkelingen te faciliteren. Belasting op digitale munten kan ontweken worden met een paar muisklikken. Tegen de tijd dat een bank is aangepast (in de vorm van een reorganisatie bijvoorbeeld) of er een wet is aangenomen moet er al weer een nieuwe reorganisatie of wet worden doorgevoerd. De bestaande grootmachten zullen de implementatie van de technologie dan ook vertragen[6]. Een voordeel wat een bank echter heeft is het al bestaande vertrouwen in transacties. Iets wat er in huidig cryptocurrency land voor de massa nog ontbreekt. Wellicht dat een bank het bestaande vertrouwenskeurmerk kan gebruiken als voordeel. Een andere, meer radicale uitkomst is dat er één competitief sterkere en goedkopere organisatie ontstaat welke de veiligheid van transacties kan garanderen en dit goed kan overbrengen op de massa. Hierna zullen er dan een aantal andere innovaties ontstaan welke de markt weer verstoren. Hoe dan ook, we zitten er midden in en het beïnvloed ons allemaal.
[1] Coindesk. Ethereum / Bitcoin price index. Opgeroepen op 7 Juni 2017,van Coindesk: http://www.coindesk.com/price/ [2] Brennan C., Lunn W., (2016) Creditsuisse: Blockchain; The Trust Disrupter, Equity research & technology report, 33-37. [3] Ripple. Technology page. Opgeroepen op 2 Juni 2017, van Ripple: https://ripple.com/technology/ [4] Executive Finance. Start ups behendig traditionele bedrijven denken vaak rigide. Opgeroepen op 2 Juni 2017, van executive finance: http://executivefinance.nl/2016/08/start-ups-behendig-traditionele-bedrijven-denken-vaak-rigide/ [5] Gartner. Press release August 2016: Gartner’s 2016 Hype Cycle for Emerging Technologies Identifies Three Key Trends That Organizations Must Track to Gain Competitive Advantage. Opgroepen op 2 Juni 2017, van Gartner: http://www.gartner.com/newsroom/id/3412017 [6] Singla, v., Talley, C., Singhal, M., Durscki, R., et al (2016) The future of financial infrastructure: An ambitious look at how blockchain can reshape financial services. World Economic Forum (WEF) project with Deloitte, 18-32.